Klimaatbericht

Laatste nachtvorst valt steeds vroeger

08 mei 2017

In de volksweerkunde staan de dagen 11 tot 14 mei bekend als IJsheiligen. Deze dagen markeren het einde van de winterse periode met kans op vorst. Dit is van belang omdat vorst schade kan veroorzaken aan gewassen en planten, zoals Nederlandse fruittelers en wijnboeren in Zuid-Europa eind april ondervonden. Moestuinen worden daarom meestal pas na deze periode beplant.

Sinds 1901 is er na 14 mei in De Bilt in negen jaren nog vorst opgetreden, de vuistregel van de IJsheiligen klopte dus in 92% van de jaren. De laatste datum in het voorjaar waarop het ooit vroor was 28 mei 1961.

Aan de hand van gemeten minimumtemperaturen kan de klimatologische 'winterse periode', waarin de dagelijkse kans op vorst groter is dan 1%, berekend worden. In de periode 1981-2010 eindigde de winterse periode gemiddeld op 8 mei, dus net voor de IJsheiligen. Aan het begin van de 20e eeuw eindigde de winterse periode op 22 mei. Deze verschuiving van twee weken past in een lange trend van toenemende temperaturen in Nederland.

Dagelijkse kans op minimumtemperaturen onder 0 °C in De Bilt in de periodes 1901-1930 en 1981-2010. De roze arcering geeft de verschillende KNMI’14 klimaatscenario’s voor 2050 weer, met scenario WL uitgelicht.

Door klimaatverandering zal in de toekomst de winterse periode nog eerder eindigen. In alle klimaatscenario’s van het KNMI neemt de kans op vorst in Nederland af. Afhankelijk van de mate van wereldwijde temperatuurstijging zal de winterse periode in 2050 eindigen tussen 22 april en 4 mei.

Moestuingewassen kunnen dan dus nog eerder naar buiten. Ook voor de landbouw lijkt het vroegere einde van de winter goed nieuws, al leidt klimaatverandering ook tot vroegere bloei en daardoor eerder in het jaar tot risico op vorstschade.

KNMI-klimaatbericht door Karin van der Wiel

Recente nieuws- en klimaatberichten

  1. Groeiseizoen start eerder en eindigt later

    Ook dit jaar ontwaakte de natuur weer vroeg uit haar winterslaap door de hoge temperaturen in feb...

    01 mei 2024 - Klimaatbericht
  2. April was extreem nat, vrij warm en aan de sombere kant

    Gemiddeld was april met een temperatuur van 10,8°C tegen 9,8°C normaal, warm. Maar de maand was o...

    30 april 2024 - Nieuwsbericht
  3. De klimaatstreepjescode van Koning Willem-Alexander

    Zaterdag viert Koning Willem-Alexander zijn 57ste verjaardag. Hoe is het klimaat tijdens zijn lev...

    24 april 2024 - Klimaatbericht
  4. Europa was in 2023 uitzonderlijk warm en nat

    Het jaar 2023 was – wederom – een jaar vol extremen in Europa; één van de natste jaren in de meti...

    22 april 2024 - Klimaatbericht
Toon alle nieuws- en klimaatberichten